ទស្សនៈ​ថ្មីរប​ស់​ជប៉ុនស្តីពី​​សន្តិភាព

 អាកប្បកិរិយារបស់ជប៉ុនចំពោះការស្វែងរកនិងធានាសន្តិភាពបានផ្លាស់ប្តូរបន្តិចម្តងៗក្នុងរយៈពេល១០ឆ្នាំកន្លងមកនេះ។អស់ជាច្រើនឆ្នាំ ឥស្សរជនរបស់ជប៉ុនជឿថាសន្តិភាពនឹងត្រូវបានធានាដោយអព្យាក្រឹតភាព ការឈ្លក់វង្វេងជាមួយនឹងទំនាក់ទំនងក្រោយសង្គ្រាមលោកលើកទី២។ ខួរក្បាលថ្មីនៅពីក្រោយការបង្កើតគោលនយោបាយការបរទេសរបស់ប្រទេសជប៉ុន។សម្ព័ន្ធភាពក្រៅផ្លូវការរបស់ជប៉ុន-អាមេរិក-ហ្វីលីពីនកំពុងលេចចេញជារូបរាងនៅប៉ាស៊ីហ្វិកខាងលិចដោយទីក្រុងតូក្យូជាតំណភ្ជាប់ដ៏សំខាន់។អាកប្បកិរិយារបស់ជប៉ុនចំពោះការស្វែងរក និងធានាសន្តិភាពបានផ្លាស់ប្តូរបន្តិចម្តងៗក្នុងរយៈពេល១០ឆ្នាំកន្លងមកនេះ។

យន្តហោះចម្បាំង F-15J Eagle របស់ជប៉ុនហោះហើរអមជាមួយយន្តហោះចម្បាំង FA-50 របស់កងទ័ពអាកាសហ្វីលីពីននៅក្នុងរូបថតនេះដែលត្រូវបានបង្ហោះដោយកងកម្លាំងស្វ័យការពារដែនអាកាសជប៉ុន ថ្ងៃពុធ ទី៧ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២។ (JASDF)

សន្តិភាពតាមរយៈការរារាំង

ក្នុងឆ្នាំ២០១២ប្រទេសជប៉ុនបានប្រកាសការធ្វើជាតូបនីយកម្មនៃប្រជុំកោះ Senkaku ដែលចិនក៏បានទាមទារនិងហៅថាDiaoyu នៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងកើតផងដែរ។ទីក្រុង​ប៉េកាំង​បាន​បញ្ចេញ​ប្រតិកម្ម​យ៉ាង​ខ្លាំងហើយ​បន្ទាប់​មក​ការ​តវ៉ា​ប្រឆាំង​នឹង​ជប៉ុន​បាន​ផ្ទុះ​ឡើង​នៅ​ក្នុង​ទីក្រុង​ជាង ១០០របស់​ចិន។១ឆ្នាំក្រោយមកក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិនៃប្រទេសជប៉ុន (NSC)បានកើត។ ប្រតិកម្មខ្លាំងរបស់ទីក្រុងប៉េកាំងត្រូវបានគេជឿថាជាហេតុផលចម្បងសម្រាប់ការបង្កើតទីភ្នាក់ងារថ្មីនេះ។បន្ទាប់មកនាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុន Shinzo Abe បានស្នើឱ្យក្រសួងការពារជាតិក្រសួងការបរទេស សេដ្ឋកិច្ច និងកងកម្លាំងស្វ័យការពារតែងតាំងមនុស្សល្អបំផុតទៅកាន់លេខាធិការដ្ឋាន NSC ។យោងតាម ​​Nikkei Asia បុគ្គលិក NSC (បច្ចុប្បន្នប្រហែល១១០នាក់)ត្រូវបានប្រគល់ភារកិច្ចឱ្យបង្កើតយុទ្ធសាស្រ្តដែលមិនមានការរារាំងដោយការឈ្លក់វង្វេងរបស់ប្រទេសជប៉ុនជាមួយនឹងអព្យាក្រឹតភូមិសាស្ត្រនយោបាយក្រោយសង្គ្រាមលោកលើកទី២។ក្នុងរយៈពេល ១០ឆ្នាំបន្ទាប់ពីប្រតិបត្តិការរបស់NSCសម្លេងរបស់ទីក្រុងតូក្យូនៅក្នុងភូមិសាស្ត្រនយោបាយអន្តរជាតិបានកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំង។"អស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ ប្រជាជនជប៉ុនបានគិតថាផ្លូវទៅកាន់សន្តិភាពគឺអព្យាក្រឹត។ ប៉ុន្តែវាកាន់តែច្បាស់ថាសន្តិភាពនឹងមិនត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយជប៉ុនដៃទទេ ហើយសន្យាថានឹងមានភាពអព្យាក្រឹតនិងបង្កើតការរារាំង” មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ NSC បានប្រាប់ Nikkei Asia។ ប៉ុន្តែបដិសេធមិនបញ្ចេញឈ្មោះ។អង្គការរបស់NSCគឺផ្អែកលើគំរូរបស់ចក្រភពអង់គ្លេសដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងតែនៅក្នុងឆ្នាំ២០១០ប៉ុណ្ណោះ។គណៈប្រតិភូដែលមានសមាជិក៤នាក់ រួមទាំងលោក Ryoichi Oriki ដែលជាអតីតមន្ត្រីកំពូលនៃកងកម្លាំងស្វ័យការពារដែនសមុទ្រជប៉ុន បានចំណាយពេល៥ថ្ងៃនៅទីក្រុងឡុងដ៍។លោក Oriki បាននិយាយថា "យើងដឹងថាវាមានសារៈសំខាន់សម្រាប់NSCក្នុងការធ្វើជាស្ថាប័នធ្វើការសម្រេចចិត្ត មិនមែនគ្រាន់តែជាកន្លែងសម្រាប់ពិភាក្សា ឬការសម្របសម្រួលប៉ុណ្ណោះទេ"។ នេះមានន័យថាសេចក្តីសន្និដ្ឋាននៅ NSCនឹងឡើងដល់កម្រិតខ្ពស់បំផុត ដោយមិនឆ្លងកាត់ក្រសួងផ្សេងទៀត ដើម្បីសុំយោបល់។

សមយុទ្ធដែនសមុទ្រអាមេរិក-ជប៉ុន-ហ្វីលីពីន

នៅខែមេសា ឆ្នាំ២០២៣ប្រធានកងកម្លាំងស្វ័យការពារដែនសមុទ្រជប៉ុន ឧត្តមនាវីឯកRyoSakaបានធ្វើទស្សនកិច្ចរយៈពេល៦ថ្ងៃទៅកាន់ប្រទេសអូស្ត្រាលី។ក្នុងដំណើរបំពេញទស្សនកិច្ចរបស់លោក លោក Saka បានត្រួតពិនិត្យមូលដ្ឋាននាវាមុជទឹកអូស្ត្រាលីដែលនាវាមុជទឹកដើរដោយថាមពលនុយក្លេអែរថ្មីរបស់ទីក្រុងកង់បេរ៉ានឹងត្រូវឈរជើង។លោកក៏បាននិយាយអំពីតម្រូវការនៃការបែងចែកតួនាទីនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ដើម្បីធានាស្ថិរភាពក្នុងតំបន់។ការពង្រឹងទំនាក់ទំនងជាមួយអូស្ត្រាលីគឺជាផ្នែកមួយនៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីរឹតបន្តឹងទំនាក់ទំនងរវាង Quartet of Diamonds (QUAD): សហរដ្ឋអាមេរិក អូស្ត្រាលី ជប៉ុន និងឥណ្ឌា។Ashley Townshend សហការីជាន់ខ្ពស់នៅ Carnegie Endowment for InternationalPeaceបាននិយាយថាខណៈពេលដែលនៅតែស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលដំបូងនៃភាពជាដៃគូការពារជាតិដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក Saka អាចនាំទៅដល់ការបញ្ចប់នៃប្រទេសអូស្ត្រាលីនិងជប៉ុន។ ថែទាំ ជួសជុល និងការពារនាវានិងយន្តហោះរបស់គ្នាទៅវិញទៅមក។លើសពីនេះទៅភាគឦសាន ប្រទេសហ្វីលីពីន ជប៉ុនក៏កំពុងកសាងទំនាក់ទំនងត្រីភាគី៖ អាមេរិក-ជប៉ុន-ហ្វីលីពីន។ថ្វីបើជាសម្ព័ន្ធមិត្តសន្ធិសញ្ញាក៏ដោយ ទំនាក់ទំនងរវាងអាមេរិកនិងហ្វីលីពីនតែងតែមានហានិភ័យច្រើនជាងទំនាក់ទំនងជប៉ុន និងហ្វីលីពីន។ នេះ​ជា​ភស្តុតាង​ជាក់ស្តែង​ក្រោម​ការ​ដឹកនាំ​របស់​ប្រធានាធិបតី Rodrigo Duters។ជាលទ្ធផល មានសំឡេងជាច្រើនបានអំពាវនាវឱ្យទីក្រុងតូក្យូក្នុងនាមទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ពង្រឹងសម្ព័ន្ធភាពរបស់ខ្លួនជាមួយទីក្រុងម៉ានីល។ ក្រុមស្រាវជ្រាវនៃមជ្ឈមណ្ឌលសម្រាប់ការសិក្សាយុទ្ធសាស្ត្រនិងអន្តរជាតិ (CSIS) (សហរដ្ឋអាមេរិក) ថែមទាំងបានស្នើថា ប្រទេសជប៉ុនគួរតែវិនិយោគបន្ថែមទៀតនៅក្នុងប្រទេសហ្វីលីពីន ដោយជួយទីក្រុងម៉ានីលធានាសន្តិសុខនិងសេដ្ឋកិច្ចដែលពឹងផ្អែកលើខ្លួនឯង។ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១២ជប៉ុនបានផ្តល់ទូកល្បាតដល់ហ្វីលីពីន បន្ថែមពីលើការកសាងសមត្ថភាពអនុវត្តច្បាប់ដែនសមុទ្ររបស់ទីក្រុងម៉ានីល។ការប្រកាសកាលពីថ្ងៃទី២៩ឧសភា ដោយឆ្មាំសមុទ្រហ្វីលីពីន គឺជាព្រឹត្តិការណ៍ដ៏សំខាន់ថ្មីមួយក្នុងទំនាក់ទំនងរវាងភាគីទាំង២។តាមនោះ ឆ្មាំសមុទ្រជប៉ុន អាមេរិក និងហ្វីលីពីន នឹងធ្វើសមយុទ្ធរួមនៅឧបទ្វីប Bataan ពីថ្ងៃទី ១ ដល់ថ្ងៃទី ៧ ខែមិថុនា។ ទោះបីជាទីក្រុងម៉ានីលធានាឡើងវិញថាខ្លួនមិនមានជាប់ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងអ្វីដែលទើបតែកើតឡើងនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងក៏ដោយ ក៏តំបន់សមយុទ្ធដែលប្រឈមមុខនឹងសមុទ្រចិនខាងត្បូងបានបង្ហាញឱ្យឃើញផ្ទុយពីនេះ។ការសម្រេចបាននូវសមយុទ្ធត្រីភាគីរវាងអាមេរិក-ជប៉ុន-ហ្វីលីពីនបានកើតឡើងយ៉ាងឆាប់រហ័សត្រឹមតែប៉ុន្មានខែបន្ទាប់ពីវាត្រូវបានលើកឡើងនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមរវាងប្រធានាធិបតីអាមេរិក Joe Biden និងប្រធានាធិបតី Ferdinand Marcos បន្ទាប់ពីដំណើរទស្សនកិច្ចទៅកាន់សេតវិមាន។ម៉ានីល ក៏កំពុងសម្លឹងរកការបង្កើតយន្តការត្រីភាគីរួមទាំងសហរដ្ឋអាមេរិក-អូស្ត្រាលី-ហ្វីលីពីននាពេលអនាគត។យោងតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជប៉ុន ទីក្រុងតូក្យូចង់ឱ្យកាន់តែធំ។ប្រទេសជប៉ុនកំពុងជំរុញការបង្កើត QUAD ថ្មី (quad of diamonds) រួមទាំងសហរដ្ឋអាមេរិក ជប៉ុន អូស្ត្រាលី និងហ្វីលីពីនដោយផ្តោតលើការដោះស្រាយជាមួយនឹងការអភិវឌ្ឍន៍ដ៏គួរឱ្យព្រួយបារម្ភនៅក្នុងសមុទ្រនិងកោះតៃវ៉ាន់។ក្នុងនោះប្រទេសជប៉ុនដើរតួយ៉ាងសំខាន់ តាមរបៀបដូចគ្នាដែលខ្លួនបានផ្សព្វផ្សាយគោលគំនិតនៃ "ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក"សេរីនិងបើកចំហនៅឆ្នាំ២០១៦ ។

ការទប់ស្កាត់រួមបញ្ចូលគ្នានៅអាស៊ី

អ្វី​ដែល​ជប៉ុន​កំពុង​តាម​ដានស្រប​តាម​ទិសដៅ​របស់​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​គឺ​ការ​សម្រេច​បាន"ការ​រារាំង​រួម​គ្នា" នៅ​អាស៊ី។ នោះរួមបញ្ចូលមិនត្រឹមតែកងកម្លាំងធម្មតានៅលើគោកនៅសមុទ្រ និងនៅលើអាកាសប៉ុណ្ណោះទេ។ប៉ុន្តែក៏មាននៅក្នុងសង្គ្រាមតាមអ៊ីនធឺណិត លំហនិងអេឡិចត្រូនិចផងដែរ។ការទប់ស្កាត់រួមបញ្ចូលគ្នាក៏តម្រូវឱ្យមានលទ្ធភាពប្រើប្រាស់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចនិងការទូតតាមរយៈក្រុមប្រទេសដែលមានគំនិតដូចគ្នា៕ពុតសាម៉ាត់