ព័​​ត៌​មា​​​​ន​​​ពិ​​ភព​​​លោ​​ក​​២​-​៦​:ហូឡង់ទិញរ​ថ​​​​​​ក្រោះសម្រា​ប់​​​​អ៊ុយ​ក្រែន​;​យន្ត​ហោះ​​​​ចិន​គេ​​ចពី​​ដែ​ន​អា​​​កា​​​សរុស្ស៊ី?

រុស្ស៊ី​ចោ​ទAppleថា​ចាប់​ដៃ​ជាមួយចារកម្មអាមេរិក;អង្គការសហប្រជាជាតិគ្រោងនឹងជួបសម្រាប់កូរ៉េខាងជើង។ ជើងហោះហើរអាមេរិក-ចិនគេចពីដែនអាកាសរុស្ស៊ី;បារាំង​ជំរុញ​ឱ្យ​ធានា​សន្តិសុខ​សម្រាប់​អ៊ុយ​ក្រែ​ន... ជា​ព័ត៌មាន​ពិភពលោក​គួរ​ឱ្យ​កត់សម្គាល់​កាលពី​ថ្ងៃ​ទី​២មិថុនា ។

រថក្រោះLeopard1របស់អាល្លឺម៉ង់ត្រូវបានស្តុកក្នុងខែមករាឆ្នាំ២០២៣ - រូបថត៖ REUTERS

* ប្រទេសហូឡង់ពិចារណាទិញរថក្រោះសម្រាប់អ៊ុយក្រែន

ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានហូឡង់ANPបានរាយការណ៍កាលពីថ្ងៃទី១ខែមិថុនាថាប្រទេសហូឡង់នឹងស្នើសុំការអនុញ្ញាតឱ្យរដ្ឋាភិបាលស្វីសទិញរថក្រោះប្រយុទ្ធLeopard1។ពីក្រុមហ៊ុនស្វីសសម្រាប់ដឹកជញ្ជូនទៅកាន់ប្រទេសអ៊ុយក្រែន។រដ្ឋាភិបាល​ហូឡង់​បាន​និយាយ​ថាខ្លួន​នឹង​ប្រគល់​រថក្រោះ Leopard 1យ៉ាង​ហោច​ណាស់១០០គ្រឿង​ទៅ​ឲ្យ​អ៊ុយក្រែនដោយ​មាន​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​ពី​ប្រទេស​អាល្លឺម៉ង់និង​ដាណឺម៉ាក។ក្រសួងការពារជាតិហូឡង់បាននិយាយថាព័ត៌មានស្តីពីANP គឺជាផ្នែកមួយនៃផែនការដើម។ប៉ុន្តែមិនបានផ្តល់ព័ត៌មានលម្អិតបន្ថែមនោះទេ។ការិយាល័យរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីMarkRutteមិនឆ្លើយតបភ្លាមៗចំពោះសំណើសុំការអត្ថាធិប្បាយទេ។កាល​ពី​ខែ​មុនរដ្ឋាភិបាល​ស្វីស​បាន​គាំទ្រ​ដល់​​រថក្រោះ​ប្រយុទ្ធ​ទំនើប Leopard 2 ចំនួន២៥ គ្រឿង​សម្រាប់​លក់​បន្ត​ទៅ​ឲ្យ​ប្រទេស​អាល្លឺម៉ង់។ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការលក់រថក្រោះ គឺជាបញ្ហារសើបមួយនៅក្នុងប្រទេសស្វីសដោយសារតែច្បាប់អព្យាក្រឹតភាព និងការហាមប្រាមអាវុធដាច់ដោយឡែកពីគ្នា។នេះ​ធ្វើ​ឱ្យ​ប្រទេស​ស្វីស​មិន​អាច​បញ្ជូន​អាវុធ​ផ្ទាល់​ទៅ​អ៊ុយក្រែន​បាន​ទេ។

* Appleត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទចាប់ដៃជាមួយចារកម្មអាមេរិក

ទូរស័ព្ទiPhoneដែលជាឧបករណ៍របស់ក្រុមហ៊ុនAppleត្រូវបានគេកោតសរសើរយ៉ាងទូលំទូលាយចំពោះសុវត្ថិភាពរបស់វាបានក្លាយជាវត្ថុចុងក្រោយបំផុតដែលត្រូវបានទទួលយកនៅក្នុងភាពតានតឹងរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងរុស្ស៊ី។បញ្ហាសន្តិសុខនិងការប្រឆាំងការលួចចូលក៏ទាក់ទាញការចាប់អារម្មណ៍ផងដែរនៅពេលដែលសហរដ្ឋអាមេរិកនិងកូរ៉េខាងត្បូងបានព្រមានរួមគ្នាអំពីសកម្មភាពរបស់ពួកHacker កូរ៉េខាងជើង។កាលពីថ្ងៃទី១ខែមិថុនា សេវាសន្តិសុខសហព័ន្ធរុស្ស៊ី (FSB)បានប្រកាសថា ខ្លួនបានរកឃើញប្រតិបត្តិការចារកម្មរបស់អាមេរិកដែលបណ្តាលឱ្យiPhone រាប់ពាន់គ្រឿងត្រូវបានសម្របសម្រួលជាមួយកម្មវិធីទំនើប។ ក្នុង​ចំណោម​នោះ​មាន iPhone ជាច្រើន​របស់​ជនជាតិ​រុស្ស៊ីអ្នក​ការទូត​បរទេស​នៅ​រុស្ស៊ី។KasperskyLabដែលជាក្រុមហ៊ុនសន្តិសុខរបស់រុស្ស៊ីក៏បាននិយាយនៅថ្ងៃដដែលនោះថាឧបករណ៍រាប់សិបដែលជាកម្មសិទ្ធិរបស់បុគ្គលិករបស់ខ្លួនត្រូវបានសម្របសម្រួលក្នុងអំឡុងពេលប្រតិបត្តិការរបស់ខ្លួន។SBបានសង្កត់ធ្ងន់ថាមាន"កិច្ចសហប្រតិបត្តិការជិតស្និទ្ធ"រវាងក្រុមហ៊ុន Appleនិងទីភ្នាក់ងារសន្តិសុខជាតិសហរដ្ឋអាមេរិក(NSA)ដែលទទួលខុសត្រូវលើការគ្រីបសម្ងាត់និងការស៊ើបការណ៍សម្ងាត់និងសន្តិសុខ។ ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណាទីភ្នាក់ងារ​មិន​បាន​ផ្តល់​ភស្តុតាង​ទេ។Apple បដិសេធការចោទប្រកាន់នេះហើយសង្កត់ធ្ងន់ថាខ្លួនមិនដែលធ្វើការជាមួយរដ្ឋាភិបាលក្នុងការដំឡើង "backdoors" ទៅក្នុងឧបករណ៍របស់ខ្លួនឡើយ។ NSA បានបដិសេធមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយទេ។កាសែត Kommersant បានរាយការណ៍ថាកាលពីដើមឆ្នាំនេះវិមានក្រឹមឡាំងបានស្នើឱ្យមន្ត្រីដែលពាក់ព័ន្ធក្នុងការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ីឆ្នាំ២០២៤ឱ្យឈប់ប្រើប្រាស់ iPhoneដោយបារម្ភថាឧបករណ៍ទាំងនោះងាយរងគ្រោះដោយសារភ្នាក់ងារចារកម្មលោកខាងលិច។

*សហរដ្ឋអាមេរិកស្នើឱ្យអង្គការសហប្រជាជាតិរៀបចំកិច្ចប្រជុំជាសាធារណៈស្តីពីកូរ៉េខាងជើង

ពាក់ព័ន្ធនឹងស្ថានភាពនៅឧបទ្វីបកូរ៉េផងដែរគណៈប្រតិភូអាមេរិកប្រចាំអង្គការសហប្រជាជាតិបានស្នើឱ្យក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខបើកកិច្ចប្រជុំជាសាធារណៈស្តីពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងបាញ់បង្ហោះផ្កាយរណបរបស់កូរ៉េខាងជើង។ទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនបានថ្កោលទោសការបាញ់បង្ហោះនេះដោយនិយាយថា ខ្លួនបានប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាមីស៊ីលផ្លោងនៅក្នុងការរំលោភលើដំណោះស្រាយជាច្រើនរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខនិងបានប្រថុយនឹងអស្ថិរភាពដល់ស្ថានភាពសន្តិសុខក្នុងតំបន់និងពិភពលោក។អ្នកការទូតអង្គការសហប្រជាជាតិម្នាក់ទៀតបានបញ្ជាក់ថាក្រៅពីសហរដ្ឋអាមេរិកចក្រភពអង់គ្លេសក៏បានស្នើសុំកិច្ចប្រជុំនេះ រួមជាមួយនឹងប្រទេសអាល់បានី អេក្វាឌ័រ បារាំង ជប៉ុន និងម៉ាល់តាផងដែរ។ ការប្រជុំជាសាធារណៈមានន័យថា ព័ត៌មានទាំងអស់ពីកិច្ចប្រជុំនឹងត្រូវបានផ្សាយ។នេះបើយោងតាមទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានReuters។អ្នកនាំពាក្យរបស់អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិលោកAntonioGuterresបានសង្កត់ធ្ងន់ថាការបាញ់បង្ហោះណាមួយដោយទីក្រុងព្យុងយ៉ាងដោយប្រើបច្ចេកវិទ្យាមីស៊ីលផ្លោងគឺបំពានលើសេចក្តីសម្រេចរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ។

* សហរដ្ឋអាមេរិកនិងកូរ៉េខាងត្បូងរួមគ្នាព្រមានពួកHackerកូរ៉េខាងជើង

កាលពីថ្ងៃទី២ខែមិថុនាក្រសួងការបរទេសកូរ៉េខាងត្បូងបានបញ្ជាក់ថា សហរដ្ឋអាមេរិកនិងកូរ៉េខាងត្បូងបានចេញសេចក្តីជូនដំណឹងរួមគ្នាអំពីសន្តិសុខតាមអ៊ីនធឺណិតសម្រាប់ក្រុម Hacker កូរ៉េខាងជើង Kimsuky ។ក្រុម​នេះ​ត្រូវ​បាន​គេ​ចោទ​ប្រកាន់​ថា​បាន​ធ្វើ​ប្រតិបត្តិការ​ទ្រង់ទ្រាយ​ធំ​ដោយ​កំណត់​គោល​ដៅ​ក្រុម​អ្នក​គិត​គោល​នយោបាយប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ និង​វិទ្យាស្ថាន​ស្រាវជ្រាវ​ដើម្បី​ប្រមូល​ព័ត៌មាន​ស៊ើបការណ៍។ក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកក៏ណែនាំភ្នាក់ងារ និងបុគ្គលដែលសង្ស័យថាពួកគេជាជនរងគ្រោះរបស់Kimsuky ឱ្យរាយការណ៍ផងដែរ។កូរ៉េខាងត្បូងធ្លាប់បានដាក់ទណ្ឌកម្មឯករាជ្យលើក្រុមនេះបន្ទាប់ពីការប៉ុនប៉ងបរាជ័យរបស់កូរ៉េខាងជើងក្នុងការបាញ់បង្ហោះផ្កាយរណបចារកម្មយោធាកាលពីថ្ងៃទី៣១ខែឧសភា។

*សហរដ្ឋអាមេរិកឈប់ចែករំលែកព័ត៌មានមួយចំនួននៅក្នុងសន្ធិសញ្ញាគ្រប់គ្រងអាវុធនុយក្លេអ៊ែរជាមួយរុស្ស៊ី

កាលពីថ្ងៃទី១ខែមិថុនាសហរដ្ឋអាមេរិកបានប្រកាសថាខ្លួននឹងបញ្ឈប់ការផ្តល់ការជូនដំណឹងដល់ប្រទេសរុស្ស៊ីនូវសេចក្តីជូនដំណឹងចាំបាច់មួយចំនួននៅក្រោមសន្ធិសញ្ញាគ្រប់គ្រងអាវុធថ្មី START ចាប់ពីខែមិថុនា ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹង"ការរំលោភបំពានម្តងហើយម្តងទៀត" របស់រុស្ស៊ីនៃសន្ធិសញ្ញានេះ។តាមនោះទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោននឹងមិនផ្ទេរទៅទីក្រុងម៉ូស្គូទិន្នន័យស្តីពីស្ថានភាពនិងទីតាំងនៃកាំជ្រួចនិងឧបករណ៍បាញ់បង្ហោះក្រោមការគ្រប់គ្រង New START ឡើយ។ក្រសួងការបរទេសអាមេរិកក៏នឹងឈប់ផ្តល់ព័ត៌មានដល់រុស្ស៊ីអំពីការបាញ់មីស៊ីលផ្លោងអន្តរទ្វីបរបស់អាមេរិកនិងមីស៊ីលផ្លោងបាញ់ចេញពីនាវាមុជទឹកផងដែរ។ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោកVladimir Putinមិនបានដកខ្លួនចេញពី New START ជាផ្លូវការទេ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ កាលពីថ្ងៃទី២១ ខែកុម្ភៈលោកបានប្រកាសថារុស្ស៊ីនឹងផ្អាកការចូលរួមរបស់ខ្លួននៅក្នុងសន្ធិសញ្ញាដោយបង្កើនការព្រួយបារម្ភជាសកល។

* ជើងហោះហើរអាមេរិក-ចិនគេចពីដែនអាកាសរុស្ស៊ី

យោងតាមគេហទំព័រតាមដានការហោះហើរ FlightAware និងមន្ត្រីឧស្សាហកម្មបានឱ្យដឹងថាក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ចិនកំពុងជៀសវាងការហោះហើរពីលើដែនអាកាសរុស្ស៊ីលើជើងហោះហើរដែលបានអនុម័តថ្មីទៅកាន់និងមកពីសហរដ្ឋអាមេរិក។រុស្ស៊ី​បាន​ហាមប្រាម​ក្រុមហ៊ុន​អាកាសចរណ៍​អាមេរិកនិង​បរទេស​មិន​ឱ្យ​ហោះហើរ​លើ​ដែនអាកាស​របស់ខ្លួន​។នេះ​ជាការ​សងសឹក​ចំពោះ​ការហាមប្រាម​របស់​ក្រុង​វ៉ាស៊ីនតោន​លើ​ជើងហោះហើរ​រុស្ស៊ី​លើ​សហរដ្ឋអាមេរិកបន្ទាប់ពី​ជម្លោះ​រុស្ស៊ី​និង​អ៊ុយក្រែន​ផ្ទុះឡើង។កំណត់ត្រារបស់ FlightAware បង្ហាញថាជើងហោះហើរចិនដែលអនុម័តដោយសហរដ្ឋអាមេរិកនាពេលថ្មីៗនេះមិនបានហោះហើរលើប្រទេសរុស្ស៊ីទេ។ទន្ទឹមនឹងនេះ ជើងហោះហើររបស់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍អាមេរិកដែលបានអនុម័តពីមុន នៅតែប្រើប្រាស់ដែនអាកាសរុស្ស៊ី។

* បារាំងជំរុញឱ្យមានការធានាសន្តិសុខសម្រាប់អ៊ុយក្រែន

កាលពីថ្ងៃទី១ខែមិថុនា ប្រធានាធិបតីបារាំង Emmanuel Macron បានអំពាវនាវឱ្យNATO ផ្តល់ការធានាសន្តិសុខច្បាស់លាស់ និងរឹងមាំដល់អ៊ុយក្រែននៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលរបស់អង្គការ NATO នៅប្រទេសលីទុយអានីក្នុងខែកក្កដា។"សន្និសីទនៅទីក្រុងVilniusត្រូវតែផ្ញើសារច្បាស់លាស់មួយទៅកាន់អ៊ុយក្រែននិងប្រជាជនអ៊ុយក្រែន។ខ្ញុំគាំទ្រការធានាសន្តិសុខច្បាស់លាស់និងជាក់ស្តែងបន្ថែមទៀត"Macronបានប្រាប់អ្នកយកព័ត៌មានបន្ទាប់ពីកិច្ចប្រជុំកំពូលរបស់មេដឹកនាំសាសនាអ៊ឺរ៉ុបនៅMoldova។ប្រធានាធិបតី​បារាំង​ក៏​បាន​និយាយ​ដែរ​ថា លោក​នឹង​ជួប​ពិភាក្សា​លើ​បញ្ហា​នេះ​ជាមួយ​អធិការបតី​អាល្លឺម៉ង់ Olaf Scholz នៅ​ទីក្រុង Potsdam នៅ​ថ្ងៃ​ទី៧ខែ​មិថុនា។ប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែន លោក Volodymyr Zelensky ធ្លាប់បានថ្លែងថា លោកចង់បានការធានាច្បាស់លាស់ប្រសិនបើក្រុងគៀវមិនត្រូវបានគេអនុញ្ញាតឱ្យចូលជាសមាជិកNATOក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ។អធិការបតីអាល្លឺម៉ង់Scholzនៅថ្ងៃដដែលក៏បានសម្តែងការព្រមព្រៀងជាមួយបារាំងផងដែរ។លោកបាននិយាយថាការធានាសន្តិសុខគួរតែត្រូវបានបង្កើតឡើងដើម្បីផ្តល់ឱ្យអ៊ុយក្រែននូវសន្តិសុខចាំបាច់ប្រឆាំងនឹងហានិភ័យនៃការវាយប្រហារ៕ពុតសាម៉ាត់